میزان صداقت افراد با توجه به بستر ارتباطی که با آنها تعامل میشود، تغییر میکند
راههای بسیاری برای برقراری ارتباط وجود دارد: کاغذ و قلم، ایمیل، جلسات چهره به چهره، تلفن و پیامهای فوری. برخی از محققان علاقهمند بودهاند تا ببینند آیا میزان راستگویی افراد بر اساس تغییر در رسانه ارتباطی تفاوتی میکند.
٪۹۲ از فارغالتحصیلان دروغ گفتند
چارلز ناكين (۲۰۱۰) از دانشگاه دیپال و همکارانش تحقیقی در مورد میزان صداقت افراد در هنگام استفاده از ایمیل در مقابل قلم و کاغذ برای برقراری ارتباط انجام دادند.
در این تحقیق، ۸۹ دلار به چهلوهشت فارغالتحصیل رشته بازرگانی داده شد (پول فرضی) تا با همکار خود تقسیم کنند. آنها باید تصمیم میگرفتند که آیا به همکار خود در مورد مقدار پول داخل صندوق و همینطور میزان پولی که باید باهم تقسیم کنند بگویند یا خیر. ارتباط یک گروه از طریق ایمیل و گروه دیگر با یادداشت دستنویس بود. گروهی که با ایمیل رابطه داشتند (۹۲٪) بیشتر از گروه دیگر (۶۳٪) در مورد مقدار پول دروغ گفتند. علاوه بر این گروه ایمیلی انصاف کمتری در زمینه تقسیم پول داشتند و برای عدم انصاف یا صداقت خود نیز توجیه داشتند.
مدیران نیز دروغ میگویند
شاید فکر میکنید فقط دانشجویان دروغ میگویند، ناکین و همکارانش تحقیق دیگری بر روی مدیران انجام دادند. صدوهفتادوهفت مدیر در یک بازی مالی گروهی شرکت کردند. شرکتکنندگان در گروههای ۳ نفرِ قرار گرفتند. هر یک از اعضای گروهها فرصت داشت نقش مدیر یک گروه انجام پروژه را بازی کند که کارش تخصیص پول برای پروژه بود. آنها با پول واقعی بازی میکردند و به آنها گفته شد که مقدار پول در دسترس، بعد از بازی آشکار خواهد شد. به برخی از شرکتکنندگان گفته شد که برای برقراری ارتباط از ایمیل و مابقی از قلم و کاغذ استفاده کنند. مدیرانی که از ایمیل برای ارتباط استفاده کرده بودند در مقایسه با مدیرانی که از قلم و کاغذ استفاده کردند بیشتر دروغ گفته و پول بیشتری را نیز نزد خود نگه داشتند.
رتبهبندیهای شدیدتر در بررسی عملکرد
تری کورتزبرگ (۲۰۰۵) و گروهش، سه مطالعه انجام دادند تا ببینند درصورتیکه بررسیها از طریق ایمیل و یا كاغذ و قلم صورت گیرد، آیا افراد رتبهبندیهای متفاوتی در بررسی عملکرد سازمانی ارائه میکنند. در هر سه مطالعه شرکتکنندگانی که از ایمیل برای برقراری ارتباط استفاده میکردند ارزیابی منفیتری از همکاران خود ارائه کردند.
اکثر افراد در هنگام صحبت با تلفن دروغ میگویند
در این مرحله شاید فکر کنید که ایمیل بدترین گزینه ازلحاظ میزان «دروغگویی» است، اما اینطور نیست. جف هنکاک (۲۰۰۴) یک مطالعه بهصورت خود اظهاری روزانه انجام داد. در این خود اظهاریها، شرکتکنندگان اعتراف کرده بودند که اکثراً در هنگام صحبت با تلفن دروغ میگویند و کمترین دروغ را با ایمیل گفتهاند و این موضوع در تعاملات چهره به چهره و پیامهای فوری به یک اندازه بوده و میانگین تکنیکهای ارتباطی دیگر است.
نظریه «کنارهگیری اخلاقی»
آلبرت باندورا روانشناس اجتماعی از دانشگاه استنفورد فرضیهای را عنوان کرد که بر مبنای آن افراد برای دور شدن از پیامد بد اعمال خود میتوانند بیاخلاق شوند. وی این نظریه را «کنارهگیری اخلاقی» نامید (باندورا، ۱۹۹۹). چارلز ناكين و گروهش در مورد نتایج پژوهشهایشان درباره ایمیل عنوان کردند که ایمیل باعث این فاصله میشود، چراکه افراد آن را موقتتر میدانند و اعتماد و ارتباط آنلاین کمتری نسبت به آن دارند.
چطور بفهمیم که یک نفر در ایمیل دروغ میگوید
جف هنکاک (۲۰۰۸) عنوان کرد افراد دروغگو تعداد کلمات بیشتری (۲۸ درصد بیشتر نسبت به افراد راستگو) مینویسند و از اولشخص (من) کمتر استفاده کرده و بیشتر از دومشخص و سومشخص (تو، شما، آنها، او) استفاده میکنند. جالب است که اکثر افراد حاضر در تحقیق نمیتوانستند بهخوبی بفهمند چه زمانی به آنها دروغ گفته میشود.