این سناریو را در نظر بگیرید: هواپیمای شما تازه فرود آمده و شما باید به بخش چمدانها بروید تا چمدان خود را بگیرید. پیادهروی شما تا این بخش ۱۲ دقیقه طول میکشد و وقتی میرسید چمدانها روی چرخ متحرک قرارگرفته است. چقدر احساس کلافگی میکنید؟
سناریویی برخلاف سناریوی قبلی: هواپیمای شما تازه فرود آمده و ۲ دقیقه پیادهروی شما تا بخش دریافت چمدان طول میکشد ولی باید ۱۰ دقیقه برای ورود چمدانها منتظر بمانید. چقدر احساس کلافگی میکنید؟
در هر دو مورد برای گرفتن چمدان باید ۱۲ دقیقه وقت میگذاشتید اما احتمال کلافگی و ناراحتی در سناریوی دوم که مجبور شدید بایستید و منظر بمانید بیشتر است.
پژوهشهای کریستوفر اچ اس ای (۲۰۱۰) و همکارانش نشان داد که افراد وقتی به کاری مشغولاند شادترند. این تا حدودی یک پارادوکس است. در فصل «افراد از چه چیزی انگیزه میگیرند» اشاره کردم که ما تنبل هستیم. بهغیراز مواقعی که افراد دلیلی برای فعالیت دارند، ترجیح میدهند هیچ کاری نکرده و انرژی خود را ذخیره کنند بااینحال تنبلی موجب بیحوصلگی و ناراحتی میشود.
این گروه از شرکتکنندگان خواستند بین تحویل پرسشنامه به مقصدی که رفتوبرگشت آن ۱۵ دقیقه طول میکشد، و یا تحویل آن به بیرون اتاق و ۱۵ دقیقه منتظر ماندن یکی را انتخاب کنند. به تعدادی از شرکتکنندگان صرفنظر از فعالیتی که انتخاب کرده بودند، یک اسنک فروشی یکسان پیشنهاد شد، به تعدادی دیگر اسنک فروشی متفاوتی برای هر دو گزینه پیشنهاد شد (کریستوفر اچ اس ای قبلاً مشخص کرده بود که هر دو اسنک فروشی خوب هستند).
اگر اسنک فروشی یکسانی برای هر دو موقعیت پیشنهاد میشد اکثر شرکتکنندگان (۶۸%) گزینه تحویل پرسشنامه بیرون اتاق را انتخاب میکردند (گزینه تنبل) . اولین واکنش دانش آموزان به انجام کار کمتر بود؛ اما وقتی بهانه پیادهروی بیشتر به آنها داده شد، آنها گزینه پرکارتر را انتخاب کردند. پس از آزمایش، دانشآموزانی که پیادهروی کرده بودند اعلام کردند احساس شادی خیلی بیشتری نسبت به افراد بیکار داشتهاند. در نوع دوم این تحقیق، برای دانش آموزان دو گزینه مشغله و بیکاری اختصاص یافت (بهعبارتدیگر آنها حق انتخاب نداشتند). بازهم گزارشها حاکی از آن بود که هر چه دانشآموزان پرمشغلهتر بودند، میزان شادی بیشتری داشتند.
در دور بعدی پژوهشها، کریستوفر اچ اس ای از دانشآموزان خواست تا یک دستبند را بررسی کنند. بعد به آنها دو گزینه داد: ۱۵ دقیقه هیچ کاری انجام ندهند (با این تصور که منتظر بخش بعدی آزمایش هستند) و یا اینکه همین زمان انتظار را به جدا کردن دستبند و سرهم کردن آن بگذرانند. به برخی از شرکتکنندگان گزینه سرهم کردن دستبند به همان شکل اولیه و به برخی دیگر گزینه مونتاژ دستبند در طرحی متفاوت داده شد.
شرکتکنندگانی که گزینه سرهم کردن دستبند به همان شکل اولیه داده شد مانند نمونههای قبلی ترجیح میدادند که بیکار یکجا بنشینند؛ اما شرکتکنندگانی که گزینه مونتاژ دستبند در طرحی جدید داده شد ترجیح میدادند بجای بیکار نشستن، روی دستبند کار کنند. مشابه قبل، افرادی که ۱۵ دقیقه سرگرم کار روی دستبند بودند عنوان کردند که نسبت به افراد بیکار شادتر هستند.