شما در حال خواندن یک گزارش هستید که یک همکار نوشته است و متوجه می‌شوید که یک جمله را سه بار خوانده‌اید. به‌جای فکر کردن در مورد آنچه خواندید، ذهن شما سرگردان بوده است.
سرگردانی ذهن شبیه به خیال‌پردازی است، اما یکسان نیست. روانشناسان از خیال‌پردازی برای اشاره به افکار، فانتزی‌ها و یا داستان‌هایی که تصور می‌کنید استفاده می‌کنند، به‌عنوان‌مثال، برنده شدن در قرعه‌کشی و یا مشهور شدن. سرگردانی ذهن تعریف دقیق‌تری دارد: این اشاره دارد به اینکه به یک کار مشغول شوید و در حین انجام آن، در فکر چیزی غیر مرتبط با آن کار فرو روید.
افراد سرگردانی ذهن را دست‌کم می‌گیرند؛ با توجه به تحقیقات جاناتان اسکولر از دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا، افراد فکر می‌کنند ذهن آن‌ها حدود 10 درصد زمان سرگردان است، درحالی‌که واقعاً بیشتر از آن است. در طول فعالیت‌های روزمره سرگردانی ذهن شما تا 30 درصد زمان می‌برد و در بعضی موارد، مانند رانندگی در یک بزرگراه خلوت، ممکن است تا 70 درصد باشد.
هنگامی‌که محققان با اسکن مغزی تحقیقاتی را انجام می‌دادند، سرگردانی ذهن باعث اختلال در نتایج تحقیقاتشان بود، این باعث شد برخی از دانشمندان علوم اعصاب علاقه‌مند به مطالعه ذهن‌های سرگردان شدند؛ (Mason، 2007). محققان باید افراد را به انجام یک کار خاص (به‌عنوان‌مثال، نگاه کردن به یک عکس یا خواندن یک متن) ترغیب می‌کردند و در این حین فعالیت مغزی آن‌ها را اسکن می‌کردند. حدود 30 درصد از دفعات، نتایجی غیرعادی وجود داشت که به کارهایی که انجام می‌دادند، مرتبط نبودند. این به این دلیل بود که ذهن فرد موردمطالعه به موضوعی متفاوت از کاری که انجام می‌داد معطوف بود. درنهایت محققان تصمیم گرفتند به‌جای اینکه از سرگردانی ذهن منزجر باشند، مطالعه در مورد آن را شروع کنند.
ذهن سرگردان اجازه می‌دهد تا یک قسمت از مغز به تمرکز بر روی وظیفه‌ای که در دست دارد بپردازد و بخش دیگری از مغز به هدفی بزرگ‌تر در ذهن مشغول شود. به‌عنوان‌مثال، هنگام رانندگی، شما به جاده توجه می‌کنید، اما در همان حین در مورد زمانی که برای بنزین زدن باید متوقف شوید فکر می‌کنید. یا شما در حال خواندن یک مقاله آنلاین در مورد یک داروی کنترل کلسترول هستید که پزشک شما فکر می‌کند شما باید آن را مصرف کنید، اما ذهن شما به این فکر می‌کند که وقت آرایشگاه را در تقویم خود ثبت کنید. ذهن سرگردان ممکن است نزدیک‌ترین چیز باشد به آنچه ما آن را «انجام هم‌زمان چند کار» می‌نامیم. این واقعاً انجام هم‌زمان چند کار نیست (که اصلاً وجود ندارد - برای اطلاعات بیشتر فصل «چگونه افراد حواسشان را جمع می‌کنند» را ببینید)، اما ذهن سرگردان به شما اجازه می‌دهد تا تمرکز را از یک ایده به‌سوی دیگر تغییر دهید و سپس به‌سرعت به عقب بازگردید.
اغلب زمانی که ذهن شما سرگردان است، شما از آن بی‌اطلاع هستید. با توجه به اینکه سرگردانی ذهن بیشتر به «حواس‌پرتی» تعبیر می‌شود، به این معنی است که شما ممکن است اطلاعات مهم را از دست بدهید. به‌عنوان‌مثال، اگر شما قصد دارید گزارشی از همکاران خود را بخوانید، اما به‌جای آن فکر می‌کنید که برای شام چه‌کاری باید انجام دهید، این فقط به این معنی است که شما ناکارآمد هستید. شما معمولاً در آن زمان حواستان پرت است.
محققان دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا (کریستف، 2009) شواهدی را در دست دارند که افرادی که سرگردانی ذهن آن‌ها بیشتر است، خلاق‌ترند و در حل مسائل تواناترند. مغز آن‌ها، بر روی وظیفه‌ای که در دست دارند متمرکز است اما به‌طور هم‌زمان پردازش اطلاعات و ارتباطات را انجام می‌دهند.