دوپامین به غیرقابلپیشبینی بودن حساس است. وقتی چیزی اتفاق میافتد که دقیقاً قابل پیشبینی نیست، سیستم دوپامین را تحریک میکند. موبایل، تبلت و لپتاپ را در نظر بگیرید. با دریافت ایمیل و پیغام تلگرام و یا پیام کوتاه، هشداری نشان داده میشود، اما شما دقیقاً نمیدانید چه زمانی آنها را دریافت میکنید و یا از سوی چه کسانی ارسال میشود. این غیرقابلپیشبینی است و دقیقاً همان چیزی است که سیستم دوپامین را تحریک میکند. در هنگام استفاده از دستگاههای قمار و ماشینهای اسلات نیز همین سیستم در حال کار است. اساساً ایمیل، تلگرام و اکثر رسانههای اجتماعی بر اساس برنامه نسبت متغیر که پیشتر در این فصل بحث شد کار میکنند و این باعث میشود که افراد دوباره و دوباره یک رفتار را انجام دهند.
سیستم دوپامین بهویژه به نشانههای نزدیک شدن به پاداش حساس هستند. اگر یک علامت کوچک و مشخص وجود داشته باشد که نشان دهد که چیزی در شرف اتفاق است، سیستم دوپامین در شما تحریک میشود. اینیک واکنش پاولوفی است که بهافتخار دانشمند روس ایوان پاولوف نامگذاری شده است که آزمایشها و مطالعات متعددی بر روی سگها انجام داده است. دهان سگ (و انسان) وقتی غذا را میبینند، شروع به ترشح بزاق میکند. پاولوف دادن غذا را با صدای مثل صدای زنگ همراه کرد. زنگ نقش محرک را دارد. هر بار که سگها غذا را میدیدند، صدای زنگ را نیز میشنیدند و با دیدن غذا بزاق دهانشان ترشح میشد. بعد از مدتی دهان سگها با شنیدن صدای زنگ شروع به ترشح بزاق میکرد و برای آن نیازی به وجود غذا نبود. هنگامیکه یک محرک با یک رفتار جستجوی اطلاعات همراه میشود، مانند یکصدا و یک پیام در زمان دریافت پیامک (شکل 53.1) یا نشانه صوتی یا تصویری زمانی که ایمیلی به برنامه صندوق پستی شما وارد میشود (شکل 53.2)، پاسخ پاولوفی شما یکسان خواهد بود چون با انتشار دوپامین جستجوی اطلاعات مجدداً شروع میشود.
زمانی که اطلاعات در مقادیر کوچک به فرد میرسد و میل به دریافت اطلاعات بهطور کامل برآورده نمیشود، سیستم دوپامین بسیار بیشتر تحریک میشود. یک پیامک یا توییت (که حداکثر 140 کاراکتر دارد) برای تحریک سیستم دوپامین بسیار مناسب است (شکل 53.3).
با استفاده از اینترنت، توییتر و شبکههای اجتماعی، تقریباً میل به جستجوی اطلاعات بهسرعت برآورده میشود. میخواهید باکسی حرف بزنید؟ یک پیام ارسال کنید و در چند ثانیه پاسخ بگیرید. آیا میخواهید به دنبال برخی اطلاعات بگردید؟ کافی است فقط آن را در گوگل تایپ کنید. میخواهید ببینید که دوستانتان در چه حالی هستند؟ به تلگرام یا اینستاگرام بروید. شما میتوانید به یک حلقه ناشی از دوپامین وارد شوید: دوپامین شما را به جستجو وادار میکند، به خاطر جستجو پاداش میگیرید و این دریافت پاداش باعث میشود که بیشتر جستجو کنید. این باعث میشود باز نکردن ایمیل، نخواندن پیامها و چک نکردن تلفن همراه برای بررسی دریافت پیام یا متن جدید، سختتر و سختتر شود.
برخلاف میل به ایجاد حلقههای دوپامین، ممکن است از بودن در یک حلقه دوپامین خسته شده باشید. تحرک مداوم سیستم دوپامین میتواند خستهکننده باشد. برای از بین بردن یک حلقه دوپامین، باید از محیط جستجوی اطلاعات خارج شوید، بهعنوانمثال، کامپیوتر خود را خاموشکنید و تلفن خود را از دسترس خارج کنید. یکی از بهترین کارهای که میتوانید برای پایان دادن به یک حلقه دوپامین انجام دهید این است که زنگها و نشانههایی را که به شما میگویند پیغامدارید را خاموشکنید.